بهار، ناطق‌نوری را غایب بزرگ نشست جامعه اسلامی مهندسین نامیده و در این باره نوشته است: مراسم افطار جامعه اسلامی مهندسین یک غایب بزرگ داشت. اکبر ناطق‌نوری می‌ه‌مان این مراسم بود و به قول محمدرضا باهنر بعد از مدت‌ها «یخبندان به یک جلسه سیاسی دعوت شده بود‌». اما به نظر می‌رسد که رییس مجلس پنجم قصد آشتی با دوستان اصولگرای خود را ندارد. از چهار سال پیش تاکنون، ناطق‌نوری سفره خود را از دیگر اصولگرایان جدا کرده است. کمتر آن‌ها را می‌بیند، یعنی در واقع کمتر دیدار سیاسی می‌گذارد. سکوت کرد و نظاره‌گر ماند تا به وقتش. تا روزی که اکبر هاشمی‌رفسنجانی رسما اعلام کند که من و آقای ناطق‌نوری از حسن روحانی حمایت می‌کنیم و به او رای می‌دهیم. می‌گویند نقش پررنگی در حمایت از حسن روحانی داشت و از روز جمعه ۲۴‌خرداد تا روز شنبه ۲۵‌خرداد حواسش به همه‌چیز بود. محمود احمدی‌نژاد در مناظره‌های انتخاباتی سال ۸۸ بار‌ها از او و پسرش مصطفی نام برد و اتهاماتی را متوجه آن‌ها کرد؛ به‌طوری‌که در‌‌نهایت مصطفی ناطق‌نوری در نامه‌ای به موسوی ضمن تجلیل از او اتهام محمود احمدی‌نژاد را بی‌اساس خواند و آرزوی پیروزی برای موسوی کرد. اما دوستان اصولگرای رییس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری در مقابل آن اتهامات سکوت کردند.

این روزنامه در ادامه نوشته است: رابطه محمود احمدی‌نژاد و اکبر ناطق‌نوری از سال ۸۸ به این طرف هیچ ‌گاه خوب نشد و همیشه در چالش بودند؛ چالشی که دامن اصولگرایان حامی محمود احمدی‌نژاد را گرفت و سبب شد تا ناطق‌نوری از آن‌ها دور شود. حالا آن دوران تمام شده است و ناطق‌نوری می‌تواند نفسی به راحتی بکشد یا حتی همان‌طور که بعضی از سایت‌ها نوشته‌اند در چیدن کابینه هم نقش داشته باشد و وزیر معرفی کند. اما این‌ها به این معنی نیست که او با دوستان قدیمی به این راحتی آشتی می‌کند. آن‌ها در این سال‌ها یکی از اصلیترین چهره‌هایشان را تنها گذاشتند و حالا ناطق‌نوری نیز دوستان جدیدی یافته است. دوستی با رقیبی که موقع اتهام‌زنی از او حمایت می‌کند بسیار دلچسب‌تر از اصولگرایانی هست که به وقتش او را تنها گذاشتند. محمدرضا باهنر و دیگر اصولگرایان امیدوار بودند که ناطق‌نوری در مراسم افطارشان حضور پیدا کند. دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین که نتوانست دلخوری‌اش را از نیامدن ناطق‌نوری پنهان کند، با اشاره به غیبت او گفت: «جناب آقای ناطق‌نوری را بعد از مدت‌ها یخبندان به یک جلسه «تمام‌عیار سیاسی دعوت کردیم و ایشان هم راحت پذیرفتند و قبول کردند‌».

اعتماد بیش از هر چیزی سخنان متفاوت عسکراولادی در مورد موسوی و کروبی و فعالیت بعضی احزاب اصلاح‌طلب را مورد توجه قرار داده است. اعتماد نوشته: حبیــب الله عسکراولادی این چند ماهه حرف‌هایی زده و می‌زندکه گویا یک دو «ماموریت ویژه» برای خودش تعریف کرده است: «رفع حصر» و «آغاز فعالیت‌های حزبی اصلاح طلبان». چهره متنفذ اصولگرایان در ابتدا و برخلاف هم کیشان سیاسی خویش آمد و میرحسین موسوی و مهدی کروبی را «برادر» خود خطاب کرد و گفت که آن‌ها «فتنه ساز نیستند».

عسکراولادی با وجود انتقاد راست گرایان سیاسی و رفتارهای افراطی رادیکال‌های اصولگرا، بار‌ها و بار‌ها بر این موضع خود پافشاری کرد تا نشان دهد که هیچ عامل ودلیلی نمی‌تواند باعث شود تا او از تصمیمش بازگردد حتی اگر به قیمت خروج او از حزب موتلفه و اردوگاه اصولگرایان شود. عسکراولادی نه تنها آنگاه که سید احمد خاتمی در انتقاد از اظهارات او گفت که «تطهیر سران فتنه» و «تخفیف جرم» آن‌ها دارد به یک جریان تبدیل می‌شود و افزوده بود که «این خیلی گزنده است که کسی بگوید آن‌ها سران فتنه نبودند» عقب ننشست که حتی، قدمی جدید‌تر در این راه برداشت و اعلام کرد که «اگر میرحسین موسوی و مهدی کروبی از موضع خود برگردند، با آغوش باز جمهوری اسلامی و نظام روبه رو خواهند شد‌». تا این شائبه بیش از پیش رنگ و بوی جدیت به خود بگیرد که این اظهارات حبیب الله عسکراولادی هماهنگ نشده نیست.

عسکراولادی اما دوباره مواضع قبلی خود را تکرار کرد. او در حاشیه مراسم افطار پنجشنبه شب جامعه اسلامی مهندسین که در دانشگاه امام صادق وابسته به آیت الله مهدوی کنی برگزار شد پس از پاسخ دادن به پرسش‌های خبرنگاران گفت: «من از موسوی و کروبی درخواست دارم در ماه رمضان که ماه توبه است، نسبت به امام، رهبری و نظام شرایطی را ایجاد کنند که در شب‌های قدر آرامشی را که در دولت جدید پدید آمده، به جانب کمال ببریم و عید فطر امسال رنگ دینی، مذهبی، ملی و کشوری شود‌».

عسکراولادی در مقام مجتهدی سیاسی با این اظهارات خود تلاش کرد تا نشان دهد که پایان حصر دو سیاستمدار معترض به نتایج انتخابات ۸۸ وابسته به نگارش یک توبه نامه است. این اما همه حرف‌های روز پنجشنبه عسکراولادی نبود چرا که دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری آنگاه که در برابر این پرسش خبرنگاران قرار گرفت که از او می‌پرسید: نظرتان درباره آغاز فعالیت احزابی همچون اعتماد ملی و مشارکت چیست؟ چنین پاسخ داد: «فعالیت این احزاب هیچ اشکالی ندارد. هنگامی که آقای روحانی چتری را باز کرده که همه ملت ایران در زیر این چ‌تر قرار بگیرند چه اشکالی دارد سلیقه‌های مختلف در آن حضور داشته باشند؟»

از تعریف اعتدال تا آخرین فهرست کابینه روحانی

ابتکار در مطلبی با تیتر «مسابقه سیاسیون برای تعریف اعتدال» نوشته است: کلیدواژه حسن روحانی برای حضور در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری «اعتدال» بود؛ واژه‌ای که این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در سخنان و نقطه نظرات انتخاباتی خود بیان کرد اگرچه از سوی مردم با آرای ۱۸ میلیونی پذیرفته شد، اما در زمان انتخابات چندان با استقبال چهره‌های سیاسی عموما اصولگرا پذیرفته نشد. در حقیقت این گروه از اصولگرایان چندان روی خوشی به آن نشان ندادند. دلیل آن نیز واضح بود. این شعار انتخاباتی از سوی هیچ کدام از نامزدهای نزدیک به اردوگاه خودی مطرح نشده بود، پس دلیلی نداشت که با همراهی آن‌ها مواجه شود.

از سوی دیگر، شرایط چند سال گذشته به گونه‌ای رقم خورد که «اعتدال» بیش از آنکه جایی در مفاهیم مورد نظر اصولگرایی جایی برای خود پیدا کند، به منویات رهبران گروه‌های اصلاح طلب نزدیکی بیشتری داشت. اما اینک که دکتر حسن روحانی با کنار رفتن یک نامزد اصلاح طلب و حمایت رهبران این جریان و حضوربخش اعظمی از بدنه اصلاحات، پای صندوق‌های رای سکان اجرایی دولت یازدهم را به دست گرفته است، برخی از افراد وجریان‌ها چنان چه در پی انتساب رئیس جمهور منتخب به اردوگاه خود بودند، این بار نیز تلاش می‌کنند تا با تعریفی که از این کلیدواژه می‌دهند، متناسب با منویات ذهنی خود به رئیس جمهور منتخب راهنمایی برسانند. به همین خاطراست که این روز‌ها عرصه رسانه پر است از تعاریفی که چهره‌های شاخص و فعالان سیاسی کشور از این واژه ارائه می‌کنند. البته باید در انتظار نشست و دید که رئیس جمهور منتخب کدام تعریف را خواهد پذیرفت و از میان این همه توصیه و تعریف کدام بخش از کدام را گرفته واز آن استفاده خواهد کرد.

این روزنامه نسخه‌های متفاوت تعریف اعتدال به وسیله سیاسیون جناح‌های گوناگون را مورد اشاره قرار داده است.

در حالی که اعتماد از زبان مرتضی مبلغ معاون وزیر کشور دولت اصلاحات، اعتدال را‌‌ همان اصلاح‌طلبی دانسته است، قانون تبیین واژه اعتدال از سوی آیت‌الله مهدوی کنی را مورد توجه قرار داده و نوشته است: دبیرکل جامعه روحانیت مبارز، سحر روز جمعه دهم رمضان نیز به تبیین واژه «اعتدال» و مختصات آن پرداخت. آیت‌الله مهدوی کنی که سحرهای ماه مبارک رمضان در برنامه تلویزیونی ماه خدا چند دقیقه‌ای به بیان نکات اخلاقی و قرآنی می‌پردازد در دومین شب متوالی به تبیین «اعتدال» که شعار انتخاباتی حجت الاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری بود پرداخت.

وی با اشاره به اینکه «اعتدال به معنی وسط نیست» افزود: اگر امت وسط هستیم به این معنی است که امت میانه‌ایم و در طریق راست و صراط مستقیم حرکت می‌کنیم. در اخلاق هم این‌طور نیست که وسط تهوّر و ترس شجاعت باشد. وی تاکید کرد: معنی اعتدال این نیست که در مقام داوری وسط افراط و تفریط را بگیریم بلکه اعتدال جایگاه خاص خودش را دارد. آیت‌الله مهدوی کنی یادآور شد: مثلا وقتی می‌خواهیم مسائل اخلاقی و سیاسی را تبیین و پیاده کنیم قدری مدارا کنیم. [چرا که] ۱۰۰ درصد نمی‌توانیم آنچه را می‌خواهیم پیاده کنیم. چون عده‌ای کند‌تر هستند و عده‌ای تند‌تر هستند باید بگوییم چند قدم شما جلو بیایید و آنهایی که عقب افتاده‌اند خودشان را برسانند.

کیهان در مطلبی با نام «اعتدال و افراط را ول کن پتروپارس را بچسب!» به دفاع از خود پرداخته و نوشته است: مدیرعامل اسبق شرکت نفتی پتروپارس، مدیر مسئول کیهان را سمبل افراط معرفی کرد. اکبر ترکان در مصاحبه با «آریا» (وابسته به امیر محبیان) اظهار داشت: آقای شریعتمداری سمبل افراط است ایشان نمی‌تواند به یکباره اعتدالی شود. آقای شریعتمداری بهتر است مسیر خودشان را ادامه بدهند چون از اول مسیرشان همین بوده است اما آقای روحانی معتدل است لذا اینکه آقای شریعتمداری براساس فکر خودش اعلام نظر کند اشکالی ندارد.

در ادامه این مطلب کیهان نوشته: برای کیهان روشن است که چرا آقای ترکان به این روزنامه حمله می‌کند و آن را افراطی می‌خواند. ماجرا از این قرار است که روزنامه کیهان قریب ۱۲ سال پیش پرونده تخلفات در شرکت نفتی پتروپارس را که ترکان مدیر عامل و بهزاد نبوی رئیس هیئت مدیره آن بود، گشود

کیهان ادامه داد‌: با این اوصاف جا دارد حساسیت نسبت به ربودن و تحریف شعار دینی و عقلی اعتدال از سوی فرصت‌طلبان دو چندان شود. در حقیقت به نظر می‌رسد حملات سازمان یافته از سوی افراطیون و محافل کیسه دوخته برای غبارآلود کردن فضا و شبیخون به امانت مردم و بیت‌المال است.

از نظر کیهان اعتراض به رانت‌خواری و زد و بند و سمبل کاری‌های اقتصادی و حقوقی، عین اعتدال و مبارزه با افراط و تفریط است، حتی اگر به اعتبار این اعتراض، به کیهان حمله شود.

جدای از این تعریف‌های اعتدال، باید به آخرین اسامی کابینه روحانی به روایت روزنامه آرمان اشاره کرد که در آن آمده است: تا دو هفته دیگر دکتر حسن روحانی پس از انجام مراسم تحلیف در مجلس رسما سکان هدایت امور اجرایی کشور را در دست می‌گیرد و براساس قانون وی تا یک هفته پس از مراسم تحلیف فرصت دارد تا کابینه پیشنهادی خود را برای رای اعتماد به مجلس معرفی نماید.

ایلنا نوشت: اگرچه اسامی وزرا و اعضای برگزیده دولت تدبیر و امید تا کنون رسما اعلام نشده است، اما رسانه‌های مختلف لیست‌های متفاوتی را به ‌عنوان کابینه احتمالی معرفی کرده‌اند. یکی از لیست‌هایی هم که به ‌نظر می‌رسد از احتمال صحت بیشتر برخوردار باشد، فهرست مشتمل بر حضور اسحاق جهانگیری به ‌عنوان معاون اول رئیس‌جمهوری است.

بر اساس این خبر اکبر ترکان که پیشتر از وی به‌ عنوان وزیر نفت دولت منتخب نام برده می‌شد، به علت بیماری نارسایی کلیه از حضور در مناصب اجرایی اعلام انصراف کرده و در مقام رئیس هیأت مشاوران به دولت آینده خدمت خواهد کرد.

همچنین نام یک زن در حلقه مشاوران رئیس دولت آینده به چشم می‌خورد که امکان دارد با افزوده شدن دکتر معصومه ابتکار در مقام ریاست سازمان حفاظت محیط زیست این تعداد به دو نفر برسد:
معاون اول رئیس‌جمهوری: اسحاق جهانگیری؛ وزارت اطلاعات: محمداسماعیل شوشتری؛ وزارت کشور: علی یونسی؛ وزارت نیرو: حمید چیت‌چیان؛ وزارت دفاع: حسین علایی؛ وزارت بهداشت: مسعود پزشکیان؛ وزارت کار: علی ربیعی؛ وزارت ارتباطات: سیدابوالحسن فیروزآبادی؛ وزارت امورخارجه: جواد ظریف؛ وزارت فرهنگ: احمد مسجدجامعی؛ وزارت علوم: جعفر توفیقی؛ وزارت دادگستری: محمدرضا عباسی‌فرد؛ وزارت صنعت، معدن و تجارت: رضا ویسه؛ وزارت اقتصاد: محمدباقر نوبخت؛ وزارت جهاد کشاورزی: عیسی کلانتری؛ وزارت ورزش و جوانان: بیژن ذوالفقارنسب؛ وزارت نفت: بیژن زنگنه؛ وزارت راه مسکن و امور زیربنایی: عباس آخوندی؛ معاون رئیس‌جمهوری: پروین داداندیش؛ سازمان برنامه و بودجه: مسعود نیلی؛ رئیس دفتر ریاست‌جمهوری: محمد شریعتمداری یا حسام‌الدین آشنا؛ میراث فرهنگی و گردشگری: سیدرضا صالحی‌امیری؛ معاونت پارلمانی: مجید انصاری؛ رئیس حوزه مشاورین ریاست‌جمهوری: اکبر ترکان

روابط ایران و غرب، نگاه‌های متفاوت در دو طرف

تهران امروز مانند بسیاری دیگر از روزنامه‌ها به نامه ۱۱۸ عضو کنگره آمریکا درباره روابط با ایران پرداخته و در مطلبی با تیتر «دو دستگی در کنگره آمریکا درباره ایران» نوشته است: سیاست‌های دوگانه مقامات آمریکایی در قبال تهران با نامه جدید نمایندگان آمریکایی به اوباما همچنان ادامه دارد. در جدید‌ترین موضع مقامات این کشور، جمعی از اعضای مجلس نمایندگان آمریکایی با تهیه نامه‌ای خواستار تعامل دولت آمریکا با دولت جدید در ایران شده‌اند. رسانه معتبر آمریکایی المانیتور خبر داده که ۱۱۸ عضو کنگره آمریکا با امضای نامه‌ای بی‌سابقه از اوباما خواسته‌اند که در پی انتخاب حسن روحانی از فرصت‌ها برای دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک با ایران استفاده کند. این نامه که توسط دو نفر از نمایندگان دموکرات و جمهوریخواه تهیه شده، اقدامی کم سابقه در حمایت از ایران در درون کنگره آمریکا به شمار می‌آید.

روزنامه قانون در ستون اخبار «نیمه قانونی» خود به «نشانه‌های فرصت کوتاه روحانی» اشاره کرده و نوشته است: یکی از سناتورهای ارشد جمهوری‌خواه در آمریکا تأکید کرده که در پاییز امسال طرحی برای اجازه دادن به دولت اوباما برای حمله نظامی به ایران تقدیم خواهد کرد. بر مبنای این طرح، دولت اوباما اجازه خواهد یافت که اگر نیاز دید، به جهت توقف برنامه‌ای هسته‌ای جمهوری اسلامی، به ایران حمله‌ نظامی کند. گراهام که از سناتورهای ارشد جمهوری‌خواه سناست، افزوده که هدف وی از ارائه این طرح «باوراندن این مسئله به ایران است که راه آن‌ها در ‌‌نهایت به مواجهه و جنگ خواهد انجامید».

وی ادامه داده است: «ما با رأی قاطع به این طرح در پاییز به تهران نشان می‌دهیم که وقتی اوباما از حمله نظامی حرف می‌زند تنها یک لفاظی پوچ نیست بلکه سنا و قانونگذاران آمریکایی نیز با او موافق هستند». در روزهای اخیر بار‌ها و بار‌ها درباره‌ امیدواری نسبت به بهبود روابط ایران و غرب با روی کار آمدن دولت روحانی در رسانه‌های ابراز امیدواری شده و مقام‌های آمریکایی نیز از انتخاب روحانی استقبال کرده‌اند اما تاکید اصلی غرب و آمریکا بر «فرصت کوتاه» روحانی به جهت نشان دادن راهی در بن‌بست ایجاد شده بر سر برنامه‌ هسته‌ای بوده است.

اعتماد هم سخنان موسویان معاون سابق حسن روحانی در شورای امنیت ملی را مورد توجه قرار داده ‌که: تا زمانی که آمریکا تغییر نکند موضع دولت روحانی تغییر نخواهد کرد. در بخشی از این مطلب آمده است: در نتیجه، اگر غرب دنبال همکاری و انعطاف پذیری ایران است، باید واکنش متناسب و مناسب نشان دهد. سیاست تحریم‌ها فقط برای یک بازی باخت- باخت خوب است. ملت ایران از تحریم‌ها رنج برده است. غرب هم از افزایش چشمگیر ظرفیت و سطح غنی سازی ایران رنج برده است. به محض اینکه تحریم‌ها به اجرا درآمدند، ایران تعداد سانتریفوژ‌ها را از ۳۰۰۰ به ۱۲ هزار و سطح غنی سازی را از ۵/۳ درصد به ۲۰ درصد افزایش داد. ذخیره اورانیوم غنی شده ایران نیز حدود ۸۰۰ درصد افزایش یافت.

شاید به خاطر همین اخبار متناقض است که آرمان به «بدگمانی به غرب، انتقاد از راهبرد تعامل در سیاست خارجی» اشاره کرده و نوشته است: در ایران اما موضع‌گیری‌ها متفاوت است. سیاست تقابل با غرب هر چند نتوانست رای چندانی برای خود در این انتخابات کسب کند اما هنوز هم به شکل فعال درصدد است تا نشان دهد رویکرد حسن روحانی درخصوص مسائل خارجی رویکرد صحیحی نیست. یکی از نخستین موضع‌گیری‌های مشخص منتقدان سیاست تعامل، مخالفت آن‌ها با حضور جک استراو در ایران است؛ مخالفتی که می‌تواند در آینده به حوزه‌های دیگری نیز تسری پیدا کند. دیروز همزمان با مرتضی بانک که از دعوت جک استراو به ایران خبر داد و از سیاست راهبرد تعامل در چارچوب منافع ملی دفاع کرد، دیگرانی از طیف‌های اصولگرا به مخالفت با این حضور پرداختند.

در میان حجم وسیع اخبار از سفر احتمالی استراو به ایران، روزنامه بهار در مطلبی با تیتر «نگرانی از سفر استراو» نوشته است: اگرچه تصور می‌شد و می‌شود که پیام «تغییر» مردم به اندازه کافی رسا و شفاف باشد، اما ظاهرا برخی دوست دارند تا خود را به ناشنوایی بزنند.

بیان یک احتمال ساده مبنی بر حضور جک استراو وزیر خارجه اسبق بریتانیا در مراسم تحلیف حسن روحانی رییس‌جمهوری منتخب مردم ایران برخی را به هیاهو انداخته است. اگرچه هنوز به‌ درستی مشخص نیست آیا این احتمال شدنی است یا تنها در حد یک اما و اگر مطرح شده اما واکنش تندرو‌ها را به‌همراه داشته است. اصولگرایان تندرو که با مشی و منش خود هشت سال تمام حتی با اتکا به سرمایه‌های یک کشور نفت‌خیز چون ایران نتوانستند ظاهر اقتصاد را حفظ کنند که هیچ، نتوانستند شرایط را به‌طور ثابت و «فریز» شده نگه دارند دوباره به تکاپو افتاده‌اند.

اما مشی قهر با دنیا و خط و نشان کشیدن و کاغذپاره خواندن و کشکی نامیدن به‌سر آمده، همه باید کمک کنند تا دولت جدید بتواند به اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور سروسامان دهد، گویا برخی یا نمی‌خواهند یا آگاهی فهمشان از دنیای تازه به گونه‌ای است که جز مخالفت و دشمنی پیام دیگری برای دنیا ندارند. برای مرعوب نبودن نیاز نیست تا حتما دوست باشیم؛ می‌توان دشمن نبود و با کشورهای دنیا تعامل مثبت با حفظ منافع ملی داشت.

در دنیای به‌هم‌تنیده امروزی برای آن‌که بتوان به‌ درستی حرکت کرد، اگر دوستی نداری باید دشمن هم نداشته باشی. «جک استراو به ‌جای تهران به واشنگتن برود»، «تلاش انگلیس برای بازگشایی سفارت با سفر جک استراو به تهران»، «سفر جک استراو به تهران اگر به معنای پذیرش اشتباهات باشد اشکالی ندارد» و این جملات بخشی از واکنش‌های شتاب‌زده به خبر احتمالی سفر یک وزیر اسبق در دولت انگلیس با تهران است؛ واکنش‌هایی که بیانگر آن است طیفی از اصولگرایان می‌خواهند در بر‌‌ همان پاشنه پیشین بچرخد، یعنی‌‌ همان چیز که مردم نخواستند.

بحث بر سر سفر یک دیپلمات به تهران نیست، بحث بر سر این است که این عده و همفکرانشان هیچ راهی را که به گشایش احتمالی بینجامد نمی‌پسندند؛ راه خودشان هم جز ورشکستگی کشور هیچ دستاوردی نداشته و فکر تازه‌ای هم جز شعارهای کهنه ندارند.